Dergah Yayınları’nın Eylül 2021’de çıkardığı İstanbul Gezi Yazıları dizisinin ilk kitabı olan Topkapı’dan Topkapı’ya kitabı, Mustafa Kutlu’nun 1986 yılında gerçekleştirdiği ve o dönem inşaatı süren Topkapı alt-üst geçit inşaatından başlayarak Topkapı Sarayı’nda nihayete eren yolculuğundaki notlarından oluşuyor.
Topkapı’dan başlayıp Millet Caddesi’nden devam eden yolculuk Divanyolu boyunca sürüyor ve Sultanahmet civarında oyalandıktan sonra Soğukçeşme Sokağı’nın sonuyla birlikte nihayete eriyor.
Tabii Mustafa Kutlu’yu bilenler bu geziler boyunca neyden bahsettiğini az çok tahmin edeceklerdir. Kutlu gezisi boyunca gözlemlerini kendi üslubunca aktararak o yılların İstanbul’unu ve İstanbullularını her açıdan ele alıyor. Gördüğü bozuklukları eleştirmekten geri durmadan önerilerini de sunuyor. Beğendiği şeyler için de muhakkak “güzel olmuş” diyor.
Kitap kısa bölümlerden oluşmakla birlikte fotoğraflarla da zenginleşmiş. Sunuş kısmında kitaba dair Kutlu şöyle diyor:
Okurlar bu kitabı okumakla ne kazanacak?
İstanbul hakkında yazılan bir kütüphane dolusu kitap var.
Ama “daha dün” diyeceğimiz bir tarihten bugüne bu şehir nasıl değişti belki bu konuda bir faydası dokunur. Keşke fotoğraflar, çizimler kaybolmamış olsaydı.
Malum çok hızlı yaşıyor, çok hızlı değişiyoruz. Dün dünde kaldı demek doğru değil, mazi bizi hiçbir vakit terk etmez. Ancak hatıralar gittikçe solar, silinir.
Bu kitaplar bugüne aittir. Bize bir ayna tutar umarım.
O aynada 35 yıl sonra kendimizi göreceğiz.
Ne diyeceğiz?
Mustafa Kutlu, Topkapı’dan Topkapı’ya, Sayfa 10
Dönemin İstanbul’unu okuyunca Mustafa Kutlu’nun bazı kehanetlerinin günümüzde aynen gerçekleştiğini, o dönemlerde yaptığı gözlemlerin ne kadar yerinde olduğunu görünce doğrusu şaşırdım. Diyor ki:
“Dolaşa dolaşa Sultanahmet Camii’nin ardına kadar gelmişiz. Bakın orada güzel bir çarşı -Arasta- yapıldı. Halıcılar taşındı içine… Şimdilik biraz tenhaca, ama dolar, ileride kalabalık ve işlek bir ticaret merkezi olur burası.
Garip şey…
Caminin avlusu ve içi insanımıza; dışı ve çevresi turizme doğru gidiyor. Bu çarşı da turistlere hitap edecek anlaşılan. Turizm ile camilerin arasında kurulan ilişki kim bilir daha ne kadar zaman çetrefil yapısını koruyacak? Şadırvanda abdest alan şu sakallı dede, karşısına sere serpe uzanmış mini şortlu sarışın kıza “lâhavle” çekerek şöyle bir bakıp, gözlerini öne indirecek. Cami kapılarında, avlularda, cemaatin namaz kıldığı hasırların üzerinde “diyar-ı küfr”den gelmiş nisa taifesi salınıp duracak…”
TOPKAPI’DAN TOPKAPI’YA
Yazar: Mustafa Kutlu
Yayınevi: Dergâh Yayınları
Web Sitesi: dergah.com.tr
ARKA KAPAK METNİ
Mustafa Kutlu’dan İstanbul gezi yazıları! Bizleri alıp İstanbul’un 35 yıl önceki ara sokaklarına, caddelerine, dükkânlarına, araçlarına götürecek; kendi gözünden yorumları ile kimi zaman duygulandıracak, kimi zaman ise gülümsetecek bir kitap…
Üç kitaplık seri hâlinde yayımlanacak olan İstanbul gezi yazıları Kutlu’nun önceden yazıp bir kenara kaldırdığı, şimdi tekrar gözden geçirip okurlara sunduğu gezi yazılarından oluşuyor.
İlk kitabını okuduktan sonra diğer kitaplarını da heyecanla bekleyeceğimiz bir seri…